Η διαδικτυακή θεραπεία, η οποία «κερδίζει έδαφος» τα τελευταία χρόνια, είναι ένας εναλλακτικός τρόπος θεραπείας, που ταιριάζει στο κάθε άτομο σε διαφορετικό βαθμό ή και καθόλου. Η επιλογή αυτή είναι κατά κύριο λόγο του/της ασθενούς, αφού εκ μέρους μου προτείνονται και τα δύο είδη θεραπείας. Αντίστοιχη πρακτική, δηλαδή εξ’ αποστάσεως ψυχοθεραπεία, εφαρμόστηκε μάλιστα και από τον Freud, που χρησιμοποιούσε την αλληλογραφία για να επικοινωνεί με κάποιους ασθενείς του.
Φυσικά η πρακτική αυτή έχει προτερήματα αλλά και δυσκολίες. Κατ’ αρχάς, όταν η θεραπεία γίνεται εξ αποστάσεως, ο/η ασθενής παραμένοντας στον χώρο του και επιλέγοντας το πού νιώθει ο ίδιος πιο άνετα να κάθεται, πιθανότατα νιώθει πιο ασφαλής, κάτι που βοηθά σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη της θεραπείας. Έχει παρατηρηθεί μάλιστα πως πολλά άτομα που δεν θα ξεκινούσαν εύκολα θεραπεία, επιλέγοντας αυτόν τον τρόπο την ξεκινούν. Και αυτό γιατί η συστολή τους μειώνεται, αν και βέβαια δεν εκλείπει εντελώς. Για παράδειγμα, η διαδικτυακή θεραπεία είναι πολύ βοηθητική, τουλάχιστον για αρχή, σε ασθενείς με καταθλιπτικότητα, οι οποίοι δυσκολεύονται να βρουν κίνητρο και διάθεση να φύγουν από το σπίτι τους και να μετακινηθούν στο γραφείο ενός ψυχολόγου, αλλά και σε ασθενείς με αγοραφοβία που αδυνατούν να βρεθούν ανάμεσα σε κόσμο. Επιπλέον, αυτό το είδος θεραπείας ενδείκνυται για άτομα που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές και δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, όπως και για άτομα με κινητική αναπηρία που δεν επιθυμούν ή δυσκολεύονται να μετακινούνται. Τέλος, λόγω των γρήγορων ρυθμών της καθημερινότητας, πολλοί δεν είναι εύκολο να βρουν χρόνο για να εντάξουν τη θεραπεία στο πρόγραμμά τους. Όταν όμως βγαίνει από την εξίσωση ο παράγοντας της μετακίνησης, τότε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα.
Από την άλλη, είναι λογικό στην αρχή να έχουμε ενδοιασμούς και δεύτερες σκέψεις για το κατά πόσον θα μας βοηθήσει ή θα μας δυσκολέψει η απόσταση. Η ανησυχία έγκειται κυρίως στη διαμόρφωση της σχέσης. Ωστόσο, η απόσταση είναι φυσική και όχι συναισθηματική. Αυτό μάλιστα που βλέπω από την εμπειρία μου είναι πως το δέσιμο δεν αργεί να έρθει. Η θεραπευτική σχέση που φυσικά είναι απαραίτητη διαμορφώνεται αρκετά γρήγορα και στην διαδικτυακή θεραπεία, κάτι που ίσως σχετίζεται με την προαναφερθείσα αίσθηση ασφάλειας που υπάρχει.
Τα μειονεκτήματα της διαδικτυακής θεραπείας φυσικά δεν λείπουν, και συνεπώς αυτή δεν ενδείκνυται για όλους. Σε περιστατικά που για καιρό δυσκολεύονται να βγουν από το σπίτι, για παράδειγμα, αν και είναι θεμιτό να ξεκινήσουμε έτσι, είναι σημαντικό να δοθεί σταδιακά το κίνητρο έναρξης της δια ζώσης θεραπείας, ούτως ώστε αυτό να γενικευτεί επιδιορθωτικά και στα υπόλοιπα κομμάτια της ζωής τους. Ασφαλώς, η μετακίνηση από το σπίτι μέχρι τον χώρο του/της θεραπευτή/τριας αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι δέσμευσης στη διαδικασία, που δεν μπορεί να προσφέρει στον ίδιο βαθμό η online συνάντηση. Ακόμη, όταν θεραπευτής/της και θεραπευόμενος/η συναντιούνται από κοντά σχηματίζουν και οι δύο μια πλήρη αμοιβαία εικόνα, αφού φαίνεται όλο το σώμα και οι κινήσεις και όχι μόνο ένα μέρος αυτού, κάτι που τους δίνει μια πληθώρα πληροφοριών. Ο/η θεραπευόμενος/η μάλιστα βλέπει τον χώρο του/της θεραπευτή/τριας, παρατηρεί και σχολιάζει. Όλα αυτά λοιπόν προσδίδουν πολλά στη θεραπευτική διαδικασία και συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην εξέλιξή της.
Συνοπτικά, η διαδικτυακή ψυχοθεραπεία παρά τα μειονεκτήματά της αποτελεί πια μέρος της θεραπευτικής πραγματικότητας και είναι σημαντικό να μην υποτιμάται. Σε κάθε περίπτωση, η όποια επιλογή σχετίζεται με το τι ταιριάζει σε κάθε θεραπευόμενο/η.
Δανάη Παπαδοπούλου Λιασή 